Hiểu giá vốn bán hàng là gì giúp nhà quản trị có cái nhìn bao quát về hoạt động tài chính, hiệu quả và lợi nhuận của doanh nghiệp. Chi tiết về giá vốn bán hàng, mời bạn hãy theo chân Vieclamkinhdoanh.vn khám phá bài viết trong chuyên mục chia sẻ kinh nghiệm sau!
Mục lục
Khái niệm giá vốn bán hàng là gì?
Giá vốn bán hàng là gì? Giá vốn bán hàng là thuật ngữ chỉ mọi loại chi phí có liên quan đến việc tạo ra các sản phẩm/dịch vụ đã được bán trong thời gian đề cập ở báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Hiểu một cách đơn giản hơn, đây là giá vốn để sản xuất hàng hoá bán ra của mỗi doanh nghiệp.
Cùng với giá vốn bán hàng, giá vốn là gì cũng trở thành vấn đề mà nhiều người thường thắc mắc. Nói dễ hiểu, giá vốn chính là toàn bộ chi phí để sản xuất ra một sản phẩm cuối cùng.
Xem ngay: Vốn kinh doanh là gì? Phân loại vốn kinh doanh hiện nay.
Giá vốn bán hàng gồm những gì?
Giá vốn bán hàng bao gồm hàng loạt các loại chi phí như lao động, vận chuyển, nguyên liệu thô v.vv.. Những chi phí này có thể thay đổi tuỳ theo số lượng sản phẩm/dịch vụ mà doanh nghiệp sản xuất. Tuy nhiên, giá vốn bán hàng không bao hàm cả chi phí gián tiếp mà tổ chức phải chịu cho dù sản lượng được sản xuất là bao nhiêu; ví dụ như chi phí tiếp thị, bán hàng, phân phối v.vv..
Vai trò của giá vốn bán hàng
Giá vốn bán hàng được xem là một trong những số liệu chủ chốt hàng đầu trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Không chỉ tạo cơ sở để tính toán lợi nhuận gộp, với giá vốn bán hàng, tổ chức còn có thể:
- Định giá sản phẩm và phản ánh giá trị hàng hoá ở thời điểm nhập kho.
- Quản lý chi phí của chuỗi cửa hàng một cách chính xác, cụ thể.
- Xác định nhanh chóng Gross Profit – lợi nhuận gộp.
Cách tính giá vốn bán hàng
Thông thường, giá vốn bán hàng sẽ được tính theo công thức là:
| Giá vốn bán hàng = Hàng tồn kho đầu kỳ + Hàng mua trong kỳ – Hàng tồn kho cuối kỳ |
Ngoài ra, ở thời điểm hiện tại, doanh nghiệp còn có thể tính toán giá vốn bán hàng thông qua 03 phương pháp như sau:
Công thức tính giá vốn bán hàng FIFO
Công thức tính giá vốn bán hàng FIFO chỉ ra rằng những sản phẩm được mua/sản xuất trước thì cần được bán trước. Doanh nghiệp sử dụng phương pháp FIFO sẽ bán mặt hàng giá rẻ trước tiên do giá cả thường có xu hướng tăng theo thời gian. Khi giá sản phẩm tăng, giá vốn hàng bán sẽ giảm xuống, giúp tăng mức thu nhập ròng và thuế thu nhập doanh nghiệp.
Tuy nhiên, tính giá vốn bán hàng theo công thức FIFO sẽ chỉ phù hợp với những sản phẩm có hạn sử dụng ngắn hoặc nhóm mặt hàng liên tục cập nhật dòng mới như máy tính, điện thoại v.vv.. Để hiểu hơn về FIFO, bạn có thể tham khảo ví dụ dưới đây:
Ví dụ: Tình hình nhập – xuất trong tháng 11/2023 của một công ty chuyên kinh doanh áo thun A là:
- Đầu tháng 11/2023 tồn kho 20 sản phẩm áo thun, giá 100.000 VNĐ/chiếc.
- Vào ngày 15/11/2023, công ty nhập thêm 30 sản phẩm áo thun, giá 120.000 VNĐ/chiếc; xuất 25 sản phẩm áo thun.
Như vậy, theo công thức FIFO, vào ngày 15/11/2023, giá trị xuất kho của công ty A sẽ là:
20 x 100.000 VNĐ + 5 x 120.000 VNĐ = 2.600.000 VNĐ
Phương pháp tính giá vốn LIFO
Không giống FIFO, LIFO lại là phương pháp chỉ ra rằng những sản phẩm được mua/sản xuất sau thì cần được bán trước. Trong thời kỳ vật giá tăng cao, hàng hoá có chi phí lớn hơn nên xuất trước, giúp giá vốn hàng bán tăng cao hơn và thu nhập ròng có xu hướng giảm dần.
Tuy nhiên, nếu áp dụng công thức tính giá vốn bán hàng LIFO, doanh nghiệp sẽ có thể phải đối mặt với nguy cơ định giá thiếu chính xác hàng tồn kho do nhóm sản phẩm này đã lỗi thời, không còn phù hợp với giá trị hiện hành.
Trở lại với ví dụ trên, theo công thức LIFO, vào ngày 15/11/2023, giá trị xuất kho của công ty A sẽ là:
25 x 120.000 VNĐ = 3.000.000 VNĐ
Tham khảo: Inventory Turnover là gì? Inventory Turnover ở mức bao nhiêu là tốt?.
Cách tính giá vốn hàng bán bình quân gia quyền
Có thể nói, tính giá vốn hàng bán theo cách bình quân gia quyền là phương pháp được nhiều doanh nghiệp cùng các công ty phát triển phần mềm chuyên nghiệp ưu tiên sử dụng hàng đầu hiện nay. Trong đó, giá vốn mỗi lần công ty nhập hàng sẽ được tính theo công thức:
- Công thức 01:
| Đơn giá thực tế bình quân gia quyền sản phẩm tồn kho và nhập kho trong kỳ = (Giá trị thực tế sản phẩm tồn kho đầu kỳ + Giá trị thực tế sản phẩm nhập kho trong kỳ) : (Số lượng sản phẩm tồn kho đầu kỳ + Số lượng sản phẩm nhập kho trong kỳ) |
- Công thức 02:
| Đơn giá thực tế sản phẩm xuất kho dùng trong kỳ = Số lượng sản phẩm xuất kho dùng trong kỳ x Đơn giá thực tế bình quân gia quyền |
Cũng với ví dụ nêu trên, theo công thức tính bình quân gia quyền, đơn giá bình quân gia quyền sản phẩm tồn kho và nhập kho của công ty A đạt:
[100.000 VNĐ x 20) + (120.000 VNĐ x 30) : (20 + 30)] = 112.000 VNĐ
Như vậy, vào ngày 15/11/2023, giá trị xuất kho của công ty A sẽ là:
25 x 112.000 VNĐ = 2.800.000 VNĐ
Ngoài ra, khi áp dụng phương pháp tính giá vốn hàng bán bình quân gia truyền, doanh nghiệp cần hạch toán một cách chính xác số lượng sản phẩm tồn kho đầu kỳ. Nếu xảy ra dù chỉ một sai sót nhỏ, tử số và mẫu số trong công thức sẽ không còn chính xác, khiến kết quả thu được lệch đi hoàn toàn.
Tổng kết
Hy vọng rằng qua bài viết do Blog Kinh Doanh mang đến ngày hôm nay, bạn đã nắm được khái niệm giá vốn bán hàng là gì cũng như biết cách tính toán giá vốn hàng bán theo công thức chuẩn. Thành công trang bị khối kiến thức hữu ích này chắc chắn sẽ góp phần giúp quá trình kinh doanh của bạn trở nên suôn sẻ, thuận lợi hơn!
